Samsunlu Çerkesler Atalarını Dualarla AndıAnma programı, akşam namazının ardından Kılıçdede Camisi’nde okunan mevlid-i şerif ile başladı. Sürgün yollarında hayatını kaybeden Çerkes ataları için dualar edildi. İlkadım Belediye Başkanı İhsan Kurnaz'ın da katıldığı program sonrasında cami avlusunda lokum dağıtılarak katılımcılara ikramda bulunuldu.
Samsun Kafkas Çerkes Vakfı Başkanı Nurettin Güner, organizasyon boyunca katılımcılarla yakından ilgilenerek günün anlam ve önemini vurgulayan konuşmalar yaptı.Etkinlik kapsamında okunan basın açıklamasında, 21 Mayıs 1864’te gerçekleşen Çerkes Soykırımı ve Sürgünü’nün insanlık tarihinin en karanlık sayfalarından biri olduğuna dikkat çekildi.Açıklamada, Rus İmparatorluğu’nun yayılmacı politikaları sonucu Kafkasya’nın kanla işgal edildiği ve milyonlarca Çerkes’in katliamlar ve sürgünle karşı karşıya kaldığı belirtildi. 21 Mayıs tarihinin, bu sistematik yok etme sürecinin sembolü olduğu vurgulandı.
Kılıçdede Kampı: Acının İlk Tanıklarından BiriAnma programının, tarihî anlam taşıyan Samsun Kılıçdede Kampı’nın bulunduğu alanda düzenlenmesi de dikkat çekti. Basın açıklamasında, 1864 yılı itibarıyla Karadeniz’i sağlıksız teknelerle geçerek Samsun’a ulaşan on binlerce Çerkes mültecinin burada ağır yaşam koşullarıyla karşılaştığı ifade edildi. Açlık, salgın hastalıklar ve yetersiz altyapı nedeniyle sadece bir yıl içinde on binlerce insan hayatını kaybetti.Ayrıca, kamp alanının içinde bir zamanlar yer alan Çerkes mezarlığının, bu trajedinin sessiz tanığı olduğu hatırlatıldı.
Tarihî Hafıza ve Kültürel Mücadele Vurgusu“Bugün dünyanın dört bir yanına dağılmış milyonlarca Çerkes, tarihine sahip çıkmakta, anadilini, kültürünü ve kimliğini yaşatmak için mücadele etmektedir" denilen açıklamada, 21 Mayıs’ın yalnızca bir yas günü olmadığı belirtilerek, bu günün aynı zamanda tarihsel adalet, insan hakları ve barış için bir farkındalık ve dayanışma günü olması geektiğinin altı çizildi. Çerkes Soykırımı ve Sürgünü’nün uluslararası platformlarda tanınması ve resmen kabul edilmesi çağrısı yinelendi.


